ຂ່າວ
ກອງປະຊຸມປຶກສາຫາລື ແລະ ລາຍງານຄວາມຄືບໜ້າການສ້າງແຜນແມ່ບົດ ພັດທະນາຊົນລະກະເສດ
ໃນຕອນເຊົ້າຂອງວັນທີ 20 ພຶດສະພາ 2019, ເວລາ 09:00 ທີ່ຫ້ອງປະຊຸມ ກົມນະໂຍບາຍ ແລະ ນິຕິກໍາ, ກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ໄດ້ຈັດກອງປະຊຸມປຶກສາຫາລືໃນຄະນະຮັບຜິດຊອບສ້າງແຜນແມ່ບົດພັດທະນາຊົນລະກະເສດ ພາຍໃຕ້ການເປັນປະທານ ຂອງທ່ານ ປອ. ພວງປາຣິສັກ ປຣະວົງວຽງຄໍາ, ຮອງລັດຖະມົນຕີກະຊວງກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້, ຫົວໜ້າຄະນະຊີ້ນໍາການສ້າງແຜນແມ່ບົດພັດທະນາຊົນລະກະເສດ, ເຊິ່ງມີຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມທັງໝົດ ຈຳນວນ 16 ທ່ານ ແລະ ມາຈາກບັນດາກົມ, ສະຖາບັນ, ຫ້ອງການ ທີ່ຂື້ນກັບກະຊວງກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້.
ຈຸດປະສົງຂອງກອງປະຊຸມ ເພື່ອປຶກສາຫາລື ແລະ ລາຍງານຄວາມຄືບໜ້າຂອງການສ້າງແຜນພັດທະນາຊົນລະກະເສດທີ່ຜ່ານມາ. ຊຶ່ງທ່ານປະທານ ຍັງໄດ້ເວົ້າເຖິງຄວາມສໍາຄັນຂອງການບໍລິຫານຈັດການນໍ້າໃນການຜະລິດກະສິກໍາ ໃນຊ່ວງລະດູຝົນ ແລະ ລະດູແລ້ງ, ແຜນແມ່ບົດພັດທະນາຊົນລະກະເສດຕ້ອງລົງເລິກແຕ່ລະຫົວຂໍ້ທາງດ້ານເຕັກນິກຊົນລະປະທານ, ບັນຫາການຈັດການນໍ້າໃນສະພາບມີການປ່ຽນແປງຂອງດິນຟ້າອາກາດ, ການສົ່ງເສີມການປູກ-ການລ້ຽງໃນພື້ນທີ່ຊົນລະປະທານ, ບັນຫາດ້ານປ່າໄມ້, ການຮັກສາແຫຼ່ງນໍ້າ ແລະ ບັນດານະໂຍບາຍ ແລະ ນິຕິກໍາ ທີ່ສະໜັບສະໜູນ. ນອກຈາກນັ້ນ, ເພື່ອໃຫ້ສາມາດສໍາເລັດການສ້າງແຜນແມ່ບົດດັ່ງກ່າວ ຈໍາເປັນຕ້ອງມີການກະກຽມແຜນງົບປະມານ ເພື່ອສະເໜີຂໍທຶນຈາກຄູ່ຮ່ວມພັດທະນາ ເຊັ່ນ: ADB, JICA, KOICA ແລະ AFD, ຊຶ່ງຕ້ອງມີການທັດສະນະສຶກສາຖອດຖອນບົດຮຽນຈາກປະເທດເພື່ອນບ້ານ. ກອງປະຊຸມ ໄດ້ປິດລົງໃນເວລາ 11:30 ໂມງ ຂອງວັນດຽວກັນ.
ກອງປະຊຸມເຜີຍແຜ່ຂໍ້ຕົກລົງແຕ່ງຕັ້ງປະທານ/ຮອງປະທານ ແລະ ສະມາຊິກສະພາວິທະຍາສາດເຕັກນິກກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້, ຄັ້ງວັນທີ 13/5/2019, ທີ່ຫ້ອງປະຊຸມ 111 ຫ້ອງການກະຊວງ ກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້.
ກອງປະຊຸມ ແມ່ນຈັດຂຶ້ນໂດຍ ກົມນະໂຍບາຍ ແລະ ແລະ ນິຕິກໍາ, ໄດ້ເປີດຂື້ນໃນຕອນບ່າຍ ເວລາ 13:30 ຂອງວັນທີ 13 ພຶດສະພາ 2019, ທີ່ຫ້ອງປະຊຸມ 111 ຫ້ອງການ ກະຊວງ ກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້, ໂດຍການເປັນປະທານ ຂອງ ທ່ານ ບຸນຂວາງ ຄຳບຸນເຮືອງ, ຮອງລັດຖະມົນຕີ ກະຊວງ ກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້, ຮອງປະທານ ສະພາວິທະຍາສາດເຕັກນິກກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້. ມີສະມາຊິກ ສພກປ 24 ຄົນ, ຍິງ 2 ຄົນ, ລວມຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມທັງໝົດ 32 ທ່ານ, ຍິງ 4 ທ່ານ, ຊຶ່ງຕ່າງໜ້າມາຈາກບັນດາຫ້ອງການ, ກົມ, ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າ, ກອງເລຂາ ແລະ ແຂກທີ່ຖືກເຊີນ ອ້ອມຂ້າງກະຊວງ ກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້. ຈຸດປະສົ່ງ: ເພື່ອເຜີຍແຜ່ຂໍ້ຕົກລົງແຕ່ງຕັ້ງປະທານ/ຮອງປະທານ ແລະ ສະມາຊິກສະພາວິທະຍາສາດເຕັກນິກກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້, ສະບັບເລກທີ 0526/ກປ, ລົງວັນທີ 04 ເມສາ 2019; ເພື່ອສະເໜີ ສະພາບລວມການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານໃນໄລຍະຜ່ານມາ 2018 ແລະ ແຜນການເຄື່ອນໄຫວ ຂອງ ກອງເລຂາສະພາວິທະຍາສາດເຕັກນິກກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ແລະ ເພື່ອສະເໜີ ຮ່າງເບື້ອງຕົ້ນພາລະບົດບາດ ຂອງ ສະພາວິທະຍາສາດເຕັກນິກກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້.ໂດຍການເປັນປະທານ ຂອງ ທ່ານ ບຸນຂວາງ ຄຳບຸນເຮືອງ, ຮອງລັດຖະມົນຕີ ກະຊວງ ກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້, ຮອງປະທານ ສະພາວິທະຍາສາດເຕັກນິກກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້, ແລະ ຮອງປະທານ ທ່ານ ສົມໄຊ ສີຊານົນ, ຫົວໜ້າ ກົມນະໂຍບາຍ ແລະ ນິຕິກຳ, ກ່າວຈຸດປະສົງ ແລະ ສະພາບຄວາມເປັນມາຂອງວຽກງານ ວິທະຍາສາດເຕັກນິກກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້;
ກອງປະຊຸມໄດ້ປຶກສາຫາລືກັນ ກ່ຽວກັບ ຮ່າງພາລະບົດບາດ ຂອງ ສະພາວິທະຍາສາດເຕັກນິກກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ໂດຍບັນດາສະມາຊິກໄດ້ປະກອບຄໍາເຫັນໃນບາງໝວດ ແລະ ມາດຕາ ເພື່ອ ໃຫ້ພາລະບົດບາດມີຄວາມຈະແຈ້ງ, ກວມເອໄົາໜ້າວຽກທີ່ຈໍ່ເປັນ ແລະ ສາມາດປະຕິບັດໄດ້ ແລ້ວມ້ອມໃຫ້ບັນດາສະມາຊິກນໍາກັບໄປຄົ້ນຄວ້າເພີ່ມຕືມ ເພື່ອສົ່ງໃຫ້ກອງເລຂາ ສັງລວມລາຍງານໃຫ້ປະທານ ເປັນເວລາ 2 ອາທິດ. ກອງປະຊຸມດັ່ງກ່າວ ຍັງເຫັນດີເປັນເອກະພາບວ່າ ຄວນມີການຈັດກອງປະຊຸມສາມັນຂອງ ສະພາວິທະຍາສາດເຕັກນິກກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ 2 ຄັງຕໍ່ ປີ ນອກຈາກນັ້ນອາດຈະມີການຈັດກອງປະຊຸມ ຕາມສະພາບການຄວາມຈໍາເປັນ ອີງຕາມການສະເໜີຂອງແຕ່ລະພາກສ່ວນໃນການຄົ້ນຄວ້າ ວິທະຍາສາດເຕັກນິກ ກປ.
ໃນຕອນທ້າຍຂອງກອງປະຊຸມເຫັນວ່າ ການຈັດປະຊຸມ ຄວນໃຫ້ມີເຊີນບັນດາສະມາຊິກທີ່ຢູ່ທ້ອງຖິ້ນເຂົ້າຮ່ວມໃນກອງປະຊຸມໃນຄັ້ງຕໍ່ໄປ ເພື່ອສາມາດປະສານງານ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານໃນຕໍ່ໜ້າ ແລະ ອາດຈະມີການຈັດຕັ້ງຜູ້ປະສານງານສະເພາະໃນຂັ້ນຕ່າງໆເຊັ່ນ: ຈຸດປະສານງານລະຫວ່າງ ສະພາວິທະຍາສາດແຫ່ງຊາດ, ບັນດາກົມ, ສະຖາບັນ, ທ້ອງຖິ່ນຂອບຂ້າງ ກະຊວງ ກະສິກໍາ ແລະ ປ່າໄມ້ ແລະ ອົງການຈັດຕັ້ງຕ່າງໆ.
ກອງປະຊຸມປຶກສາຫາລື ແລະ ແລກປ່ຽນບົດຮຽນ ກ່ຽວກັບ ບົດສັງເຂບດ້ານນະໂຍບາຍ
ໃນຄັ້ງ ວັນທີ 17 ພຶດສະພາ 2019 ເວລາ 13:00 ໂມງ ທີ່ ຫ້ອງປະຊຸມ ກົມແຜນການ ແລະ ການເງິນ, ກົມນະໂຍບາຍ ແລະ ນິຕິກໍາ ໄດ້ຈັດກອງປະຊຸມ ປຶກສາຫາລື ແລະ ແລກປ່ຽນບົດຮຽນ ກ່ຽວກັບ ບົດສັງເຂບດ້ານນະໂຍບາຍ ກ່ຽວກັບການສົ່ງເສີມການເກັບຮັກສານໍ້າຝົນຂະໜາດນ້ອຍ ແລະ ການປັບປຸງທາດອາຫານໃນດິນ ສໍາຫຼັບການຜະລິດກະສິກໍາທີ່ຍື່ນຍົງ ແລະ ບົດສັງເຂບດ້ານນະໂຍບາຍກ່ຽວກັບການນໍາໃຊ້ຝຸ່ນໄນໂຕເຈນທີ່ມີປະສິດທິພາບ, ໂດຍພາຍໃຕ້ການເປັນປະທານ ຂອງ ທ່ານ ສົມໄຊ ສີຊານົນ ຫົວໜ້າກົມນະໂຍບາຍ ແລະ ນິຕິກໍາ, ກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ມີຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມທັງໜົດ 17 ທ່ານ. ຈຸດປະສົງ: ເພື່ອປຶກສາຫາລືແລກປ່ຽນບົດຮຽນ ກ່ຽວກັບ ບົດສັງເຂບດ້ານນະໂຍບາຍ ດ້ານການຈັດການນໍ້າ ແລະ ທາດອາຫານໃນດິນ ແລະ ການນໍາໃຊ້ຝຸ່ນໄນໂຕເຈນທີ່ມີປະສິດທິພາບ, ເຮັດໃຫ້ການຜະລິດກະສິກໍາມີຄວາມຍືນຍົງ.
ພາຍຫຼັງ ທ່ານ ສົມໄຊ ສີຊານົນ ຫົວໜ້າກົມນະໂຍບາຍ ແລະ ນິຕິກໍາ ໄດ້ກ່າວເປີດກອງປະຊຸມ ແລະ ຍົກປະເດັນຂຶ້ນມາສົນທະນາກັບທຸກພາກສ່ວນທີ່ເຂົ້າຮ່ວມໃນກອງປະຊຸມວ່າ: ຈະຄຸ້ມຄອງການນໍາໃຊ້ນໍ້າແນວໃດ ເພື່ອໃຫ້ມີຄວາມຍືນຍົງ; ການນໍາໃຊ້ຝຸ່ນໄນໂຕເຈນຄືແນວໃດ? ຜົນດີ, ຜົນຮ້າຍ ຂອງການນໍາໃຊ້ຝຸ່ນເຄມີ ມີຄືແນວໃດ? ເຮົາຈະມີວິທີການໃຊ້ແນວໃດ ເພື່ອໃຫ້ເກີດຜົນຜະລິດສູງສຸດ ແລະ ຄວນມີມາດຕະການສົ່ງເສີມຄືແນວໃດ. ຈາກນັ້ນ, ກໍ່ໄດ້ຮຽນເຊີນ ຕາງໜ້າຄະນະຮັບຜິດຊອບທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ນໍາສະເໜີ:
• ທ່ານ ປອ ນິວົງ ສີປະເສີດ, ຮອງຫົວໜ້າກົມຄຸ້ມຄອງ ແລະ ພັດທະນາທີດິນກະສິກໍາ ໄດ້ໃຫ້ຂໍ້ມູນໃນເບື້ອງຕົ້ນກ່ຽວກັບຄວາມເປັນມາຂອງໂຄງການຄຸ້ມຄອງນໍາໃຊ້ນໍ້າ ແລະ ປັບປຸງທາດອາຫານໃນດິນ ສໍາລັບການຜະລິດກະສິກໍາແບບຍືນຍົງ ໃນພື້ນທີ່ເຂດແຫ້ງແລ້ງ ຂອງ ສປປ ລາວ ໂດຍໄດ້ຮັບທຶນສະໜັບສະໜູນຈາກທະນາຄານພັດທະນາອາຊີ (ADB). ເປັນຕົ້ນ ແມ່ນການຄົ້ນຄວ້າທົດລອງໃນການສ້າງໜອງເກັບນໍ້າ ເພື່ອຮັກສານໍ້າຝົນ ແລະ ການນໍາໃຊ້ນໍ້າຊົນລະປະທານແບບປະຢັດ ຄ່ຽງຄູ່ກັບເຕັກນິກການປັບປຸງທາດອາຫານໃນດິນ ໃນພື້ນທີ ທີ່ມັກເກີດໄພແຫ້ງແລ້ງ. ຈາກຜົນຂອງການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດດັ່ງກ່າວ ເຫັນໄດ້ວ່າມີທາງອອກໃຫ້ຊາວກະສິກອນຂະໜາດນ້ອຍກ້າວໄປສູ່ຜົນສໍາເລັດໄດ້ຄຶືແນວໃດ? ສະນັ້ນ, ຈຶ່ງມີຄວາມຈໍາເປັນຈະຕ້ອງໄດ້ມີ ການກໍານົດຂໍ້ສະເໜີແນະດ້ານນະໂຍບາຍ ແລະ ຜັນຂະຫຍາຍການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ກິດຈະກໍາດັ່ງກ່າວ ເພື່ອສົ່ງເສີມການຜະລິດກະສິກໍາໃຫ້ມີຄວາມຍືນຍົງ, ສາມາດ ຄໍ້າປະກັນທາງດ້ານສະບຽງອາຫານ, ປັບປຸງຊີວິດການເປັນຢູ່ ຂອງຊາວກະສິກອນໃຫ້ດີຂື້ນ ແລະ ສ້າງລາຍຮັບໃຫ້ຊາວກະສິກອນ ໃນເຂດພື້ນທີ່ການຜະລິດທີ່ມັກເກີດໄພແຫ້ງແລ້ງ.
• ທ່ານ ນ ສີສະຫວັນ ວົງລໍຄໍາ, ວິຊາການ, ກົມນະໂຍບາຍ ແລະ ນິຕິກໍາ ໄດ້ນໍາສະເໜີບົດສັງເຂບດ້ານນະໂຍບາຍ ກ່ຽວກັບການສົ່ງເສີມສ້າງໜອງເກັບຮັກສານໍ້າຝົນຂະໜາດນ້ອຍ ແລະ ການປັບປຸງທາດອາຫານໃນດິນ ສໍາຫຼັບການຜະລິດກະສິກໍາທີ່ຍື່ນຍົງ.
ໂດຍເນັ້ນໃສ່ປະເດັນຂໍ້ແນະນໍາດ້ານນະໂຍບາຍ ແລະ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ອັນສໍາຄັນຄື:
ການພັດທະນານະໂຍບາຍ ແລະ ມາດຕະການ ເພື່ອສົ່ງເສີມ ການສ້າງໜອງເກັບນ້ຳ ທີ່ຄຸ້ມຄອງໂດຍຊາວກະສິກອນເອງ ແມ່ນມີຄວາມຈໍາເປັນຕ້ອງເພີ້ມຂີດຄວາມສາມາດ ຂອງຊາວກະສິກອນ ໃນດ້ານການຄຸ້ມຄອງນໍາໃຊ້ເຕັກນິກການເກັບຮັກສາໜອງນໍ້າ ເພື່ອນໍາໃຊ້ເຂົ້າໃນການຜະລິດ ພືດ, ຜັກ ແລະ ລ້ຽງສັດ, ຮັບປະກັນທາງດ້ານສະບຽງອາຫານ ແລະ ສົ່ງເສີມການເຂົ້າເຖິງຕະຫຼາດ ເພື່ອຍົກລະດັບຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງຊາວກະສິກອນ;
– ຊຸກຍູ້ ແລະ ເສີມຂະຫຍາຍ ເຕັກນິກການສະໜອງນ້ຳ ໂດຍການສືບຕໍ່ສາທິດ ແລະ ໃຫ້ຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບເຕັກໂນໂລຊີການນຳໃຊ້ນໍ້າແບບປະຢັດ ແລະ ການປັບປຸງທາດອາຫານໃນດິນ ໂດຍການສ້າງຕົວແບບໃນການຜະລິດກະສິກຳ ຢູ່ໃນເຂດແຫ້ງແລ້ງອື່ນໆ ໃນ ສປປ ລາວ;
– ພັດທະນາຂີດຄວາມສາມາດຂອງສະຖາບັນ ແລະ ບຸກຄະລາກອນ ໃນການສ້າງໜອງ ເພື່ອເກັບນ້ຳໃນຊ່ວງລະດູຝົນ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີການປັບປຸງທາດອາຫານໃນດິນ;
– ເພີ່ມທະວີການໃຫ້ຂໍ້ມູນແກ່ຊາວກະສິກອນໃຫ້ເຂົ້າເຖິງແຫຼ່ງເງິນທຶນ ຈາກທະນາຄານເຊັ່ນ: ທະນາຄານສົ່ງເສີມກະສິກໍາ, ທະນາຄານນະໂຍບາຍ…;
– ເພີ້ມທະວີການເຂົ້າເຖິງຕະຫຼາດ ແລະ ຕ່ອງໂສ້ມູນຄ່າເພີ້ມ.
• ທ່ານ ນ ສຸດາຈັນ ສີສຸລາດ, ວິຊາການ, ກົມນະໂຍບາຍ ແລະ ນິຕິກໍາ ໄດ້ນໍາສະເໜີບົດສັງເຂບດ້ານນນະໂຍບາຍກ່ຽວກັບການນໍາໃຊ້ຝຸ່ນໄນໂຕເຈນທີ່ມີປະສິດທິພາບ.
ໂດຍເນັ້ນໃສ່ປະເດັນຂໍ້ແນະນໍາດ້ານນະໂຍບາຍ ແລະ ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ອັນສໍາຄັນຄື:
– ຊຸກຍູ້ ແລະ ສົ່ງເສີມ ການນໍາໃຊ້ຝຸ່ນໄນໂຕຣເຈນຢ່າງມີປະສິດທິພາບເຂົ້າເປັນບັນດານະໂຍບາຍສົ່ງເສີມ ຂອງຂະແໜງກະສິກໍາ;
ສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງ ໃຫ້ສະຖາບັນ ແລະ ບຸກຄະລາກອນ;
– ສະໜັບສະໜູນຊາວກະສິກອນໃນການຈັດຕັ້ງກຸ່ມ ເພື່ອການນໍາໃຊ້ຝຸ່ນໄນໂຕຣເຈນຢ່າງມີປະສິດທິພາບ, ເຮັດໃຫ້ມີອໍານາດໃນການເຂົ້າເຖີງແຫຼ່ງຊັບພະຍາກອນ ແລະ ການເຈລະຈາຕໍ່ລອງໃນການກູ້ຢືມເງິນ;
– ສືບຕໍ່ການລົງທຶນດ້ານວຽກງານຄົ້ນຄວ້າ ສໍາລັບການພັດທະນາວິທີການນໍາໃຊ້ຝຸ່ນໄນໂຕຣເຈນຢ່າງມີປະສິດທິພາບ.
ຜ່ານການປຶກສາຫາລື ກອງປະຊຸມ ທ່ານ ສົມໄຊ ສີຊານົນ ຫົວໜ້າກົມນະໂຍບາຍ ແລະ ນິຕິກໍາ ໄດ້ສະຫຼຸບໃຫ້ເຫັນວ່າ:
ເນື່ອງຈາກວ່າ ເປັນການຍາກທີ່ຈະປ່ອຍໃຫ້ພື້ນທີ່ນໍາໃຊ້ເຂົ້າໃນການຜະລິດໃຫ້ມີການນໍາໄຊ້ດິນໄປເລື້ອຍໆ ໂດຍບໍ່ມີການປັບປຸງ ຊຶ່ງເຮັດໃຫ້ດິນມີການເຊື່ອມໂຊມ, ຊາວກະສິກອນຫາທາງອອກໂດຍການຊື້ຝຸ່ນຢູເລຍມາໃຊ້ ແຕ່ບໍ່ຮູ້ວ່າຈະໃຊ້ແນວໃດໃຫ້ດິນສາມາດນໍ້າໃຊ້ໄດ້ຍາວນານ. ເມື່ອເປັນແນວນັ້ນຈະຕ້ອງໄດ້ມີການນໍາໃຊ້ຝຸ່ນໄນໂຕຣເຈນ ແລະ ຝຸ່ນອົງທາດ ແບບປະສົມປະສານ ເພື່ອເຮັດໃຫ້ຕົ້ນທຶນການຜະລິດຕໍ່າ ແລະ ຍົກສູງຄຸນນະພາບ ຂອງດິນໄວ້ໃຫ້ມີການນໍາໃຊ້ແບບຍືນຍົງ. ດັ່ງນັ້ນ, ຈຶ່ງຄວນສຶບຕໍ່ຊຸກຍູ້ວິທີເຮັດຝຸ່ນແບບປະສົມໂດຍການນໍາໃຊ້ວັດຖຸຈາກທໍາມະຊາດ.
ສືບຕໍ່ວິທີເກັບຮັກສານໍ້າ ເພື່ອນໍາໃຊ້ເຂົ້າໃນການຜະລິດແບບເຕັມທີ ໂດຍການຂຸດໜອງເກັບນໍ້າ, ຄວນມີວິທີການນໍາໃຊ້ເຕັກນິກການເກັບຮັກສາ ແລະ ຄຸ້ມຄອງການນໍາໃຊ້ນໍ້າໃຫ້ມີຄວາມຍືນຍົງ. ພ້ອມນີ້ທ່ານກໍ່ຍັງໄດ້ຍົກ ຕົວຢ່າງ: ເຕັກນິກການເກັບຮັກສານໍ້າໄວ້ດົນຄື: ການເກັບຮັກສານໍ້າໜອງ ແມ່ນຄວນມີການເສີມຜ້າຢ່າງຮອງພື້ນ ແລະ ການກັນຊຶມອອກທາງຂ້າງ ເພື່ອໃຫ້ມີນໍ້າໃຊ້ເຂົ້າໃນການຜະລິດແບບຍາວນານ.
ພາບ ແລະ ຂ່າວໂດຍ: ນ ຈັນສົມ ຄູນສົມບັດ
ກອງປະຊຸມປຶກສາຫາລືກຳນົດທິດທາງ-ໄລຍະການປັບປຸງກົນໄກການຊຸກຍູ້ການຜະລິດກະສິກຳພາຍໃຕ້ຂໍ້ຜູກພັນສັນຍາ
ໃນຄັ້ງ ວັນທີ 23 ເມສາ 2019 ເວລາ 8:30 ໂມງ ທີ່ໂຮງແຮມລາວພຮາຊາ ກົມນະໂຍບາຍ ແລະ ນິຕິກໍາ ໄດ້ຈັດກອງປະຊຸມ ເພື່ອປຶກສາຫາລືກຳນົດທິດທາງ-ໄລຍະການປັບປຸງກົນໄກການຊຸກຍູ້ການຜະລິດກະສິກຳ ພາຍໃຕ້ຂໍ້ຜູກພັນສັນຍາ ໃຫ້ມີຄວາມສອດຄ່ອງ ແລະ ປະຕິບັດໄດ້ຢ່າງເປັນຮູບປະທຳ ໄດ້ຈັດຂຶ້ນໃນ ໂດຍການເປັນປະທານຮ່ວມຂອງ ທ່ານ ຫົວໜ້າກົມນະໂຍບາຍ ແລະ ນິຕິກໍາ, ກະຊວງກະສິກຳ ແລະ ປ່າໄມ້ ແລະ ທ່ານ Nasar Muhammad Hayat ຜູ້ຕາງໜ້າອົງການ FAO ປະຈຳລາວ; ມີຫ້ອງການກະຊວງຍຸຕິທໍາ, ກົມສົ່ງເສີມການລົງທຶນ ກະຊວງແຜນການ ແລະ ການລົງທຶນ, ສູນຄົ້ນຄວ້າສັງຄົມ-ເສດຖະກິດ ແລະ ນະໂຍບາຍ, ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າເສດຖະກິດແຫ່ງຊາດ, ສະຖາບັນພັດທະນາຊັບພະຍາກອນມະນຸດ ລາວ-ຍີປຸ່ນ ມະຫາວິທະຍາໄລແຫ່ງຊາດ, ກົມແຜນການ ແລະ ການເງິນ ກະຊວງ ກປ, ສະຖາບັນຄົ້ນຄວ້າກະສິກຳ, ປ່າໄມ້ ແລະ ພັດທະນາຊົນນະບົດ, ບັນດາພະແນກອ້ອມຂ້າງກົມນະໂຍບາຍ ແລະ ນິຕິກໍາ, ທະນາຄານໂລກ, ທະນາຄານພັດທະນາອາຊີ ປະຈໍາລາວ, ອົງການຈັດຕັ້ງສາກົນ ແລະ ຜູ້ປະກອບການດ້ານການຜະລິດອື່ນໆ ເຂົ້າຮ່ວມລວມທັງໝົດ 38 ທ່ານ, ຍິງ 10 ທ່ານ.
ຈຸດປະສົງກອງປະຊຸມເພື່ອເພື່ອປຶກສາຫາລືກຳນົດທິດທາງ-ໄລຍະການປັບປຸງກົນໄກການຊຸກຍູ້ການຜະລິດກະສິກຳ ພາຍໃຕ້ຂໍ້ຜູກພັນສັນຍາ ໃຫ້ມີຄວາມສອດຄ່ອງ ແລະ ປະຕິບັດໄດ້ຢ່າງເປັນຮູບປະທຳ. ກອງປະຊຸມຄັ້ງນີ້ ແມ່ນໄດ້ດຳເນີນເປັນ 3 ວາລະໃຫຍ່ ຄື: ວາລະທີ່ 1: ນໍາສະເໜີຜົນການສຶກສາ ແລະ ທົບທວນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດການຜະລິດກະສິກໍາ ພາຍໃຕ້ຂໍ້ຜູກພັນສັນຍາ (Contract Farming) ຢູ່ ສປປ ລາວ. ການຊຸກຍູ້ການຜະລິດກະສິກຳເປັນສິນຄ້າ ດ້ວຍຮູບແບບຂໍ້ຜູກພັນສັນຍາ ຢູ່ ສປປ ລາວ ເພື່ອເຊື່ອມໂຍງຊາວກະສິກອນຢູ່ເຂດຊົນນະບົດເຂົ້າເຖີງຕະຫຼາດ ສາມາດສະຫຼຸບບັນຫາ, ສິ່ງທ້າທ້າຍ, ຂໍ້ຄົງຄ້າງ ແລະ ໂອກາດ ທີ່ສໍາຄັນໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ເຊັ່ນ:
1) ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດການຜະລິດແບບຂໍ້ຜູກພັນສັນຍາ ໄດ້ສົ່ງຜົນກະທົບມີທັງທາງບວກ ແລະ ທາງລົບ (ມີລາຍຮັບຕົວຈິງ ແຕ່ຄວາມສາມາດຕໍ່ລອງຕ່ຳ, ຄວາມຮັບຮູ້ດ້ານເຕັກນິກ ແລະ ການຕະຫຼາດ ຖືກຈຳກັດ, ພື້ນທີ່ດິນຜະລິດ ແລະ ສະພາບແວດລ້ອມເຊື່ອມຄຸນນະພາບ);
2) ພາລະບົດບາດ ແລະ ຄວາມຮັບຜິດຊອບຂອງແຕ່ລະກະຊວງທີ່ກ່ຽວຂອງຍັງບໍ່ແຈ້ງ;
3) ເຄື່ອງມືທາງດ້ານກົດຫມາຍ ແລະ ນິຕິກໍາທີ່ມີຢູ່ໃນປະຈຸບັນ ບໍ່ກວມເອົາຂົງເຂດການຜະລິດກະສິກໍາ ແບບມີຂໍ້ຜູກພັນສັນຍາ;
4) ຍັງມີຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ ໃນຂັ້ນຕອນການດໍາເນີນທຸລະກິດກ່ຽວກັບການຜະລິດກະສິກໍາແບບຂໍ້ຜູກພັນສັນຍາ;
5) ບໍ່ມີການຕິດຕາມ ແລະ ການປະເມີນຜົນການປະຕິບັດ ລວມທັງຜົນກະທົບຂອງຂໍ້ຜູກພັນສັນຍາໃນການຜະລິດກະສິກໍາ;
6) ຍັງຂາດນະໂຍບາຍສະໜັບສະໜູນ ການດໍາເນີນທຸລະກິດກ່ຽວກັບ ການຜະລິດກະສິກຳແບບຜູກພັນສັນຍາ ແລະ ບັນຫາອື່ນໆ; ວາລະທີ່ 2: ທິດທາງການພັດທະນາການຜະລິດກະສິກຳແບບຂໍ້ຜູກພັນສັນຍາ ຢູ່ ສປປ ລາວ, ຈາກບັນຫາ, ສິ່ງທ້າທ້າຍ, ຂໍ້ຄົງຄ້າງ ແລະ ໂອກາດ ທີ່ສໍາຄັນ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານດັ່ງກ່າວ ສາມາດກໍານົດເປັນທິດທາງການພັດທະນາ ໃນ 5 ຂົງເຂດ ກວມເອົາ 17 ໜ້າວຽກ ໂດຍມີ 28 ທາງເລືອກ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ; ວາລະທີ່ 3: ຜ່ານການສົນທະນາ, ປະກອບຄຳຄິດເຫັນ ແລະ ແລກປ່ຽນບົດຮຽນແບບກົງໄປກົງມາ, ສ້າງສັນ ຂອງບັນດາຜູ້ແທນຈາກຫຼາຍພາກສ່ວນ ອົງການຈັດຕັ້ງພາກລັດ, ເອກະຊົນ ແລະ ການຈັດຕັ້ງສາກົນ ຊຶ່ງລ້ວນແລ້ວແຕ່ແມ່ນຜູ້ທີ່ມີບົດຮຽນ ແລະ ປະສົບການຕົວຈິງ ໃນວຽກງານຊຸກຍູ້ການຜະລິດກະສິກຳແບບຂໍ້ຜູກພັນສັນຍາ ເພື່ອຊອກໄດ້ທິດທາງການປັບປຸງ, ການພັດທະນາວຽກງານດັ່ງກ່າວ ໃຫ້ມີຄວາມສອດຄ່ອງ, ເກີດປະໂຫຍດກັບທຸກຝ່າຍ, ຄຸ້ມຄອງໄດ້ຢ່າງ ເອກະພາບ. ກອງປະຊຸມເຫັນດີເປັນເອກະພາບຮັບຮອງວ່າ: ໃນ ສປປ ລາວ ຕ້ອງພັດທະນາປັບປຸງ ໃນ 5 ຂົງເຂດ 17 ໜ້າວຽກ ໂດຍມີ 28 ທາງເລືອກ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ, ອົງການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນ, ຜູ້ປະກອບການ ແລະ ບໍລິສັດ ຕ້ອງໄດ້ເຂົ້າມາມີສ່ວນຮ່ວມໃນວຽກງານ ດັ່ງກ່າວ ດ້ວຍຄວາມຮັບຜິດຊອບແທ້ໆ.
ໃນວະລະສຸດທ້າຍ ໄດ້ມີການປະເມີນ ຕີລາຄາຜົນກອງປະຊຸມ ເຫັນໄດ້ 3 ດ້ານ ຄື: (1) ການນໍາກະຊວງ ໄດ້ໃຫ້ຄວາມສໍາຄັນຕໍ່ວຽກງານສັນຍາການຜະລິດກະສິກໍາ ເພື່ອແນໃສ່ຮັບປະກັນ ຄວາມໝັ້ນຄົງດ້ານສະບຽງອາຫານ ແລະ ຊຸກຍູ້ການຜະລິດເປັນສິນຄ້າ ແລະ ການສົ່ງເສີມການລົງທຶນຈາກຕ່າງປະເທດ, ເປັນ ຕົ້ນ ແມ່ນສົ່ງເສີມການປູກພືດ, ໄມ້ອຸດສະຫະກຳເປັນສິນຄ້າ ແລະ ການລ້ຽງສັດໃຫຍ່ເປັນສິນຄ້າ ຊຶ່ງເປັນບ່ອນອີງ ແລະ ທິດທາງໃຫ້ແກ່ຜູ້ເຂົ້າຮ່ວມ ໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດວຽກງານ; (2) ຄະນະຮັບຜິດຊອບ ໄດ້ມີການກະກຽມດີ ໂດຍມີການແບ່ງຄວາມຮັບຜິດຊອບວຽກພາຍໃນ ລະອຽດຈະແຈ້ງ; (3) ວິທະຍາກອນ ທີ່ນຳສະເໜີຜົນການສຶກສາທົບທວນ ແມ່ນເປັນຜູ້ຊ່ຽວຊານຈາກອົງການ FAO ກໍ່ໄດ້ໃຫ້ກຽດມາສະເໜີບົດຕາມກຳນົດເວລາ ພ້ອມທັງໃຫ້ການຊີ້ແຈງບັນຫາທີ່ຜູ້ແທນໄດ້ຍົກຂຶ້ນລະອຽດພໍສົມຄວນ ໃນການປຶກສາແລກປ່ຽນສົນທະນາຢ່າງກົງໄປກົງມາ ໂດຍສົມທຽບກັບການຈັດ ຕັ້ງປະຕິບັດຕົວຈິງ ເພາະເຫັນວ່າການຜະລິດກະສິກຳແບບຜູກພັນສັນຍາ ມີສາຍກ່ຽວພັນລະຫວ່າງຜູ້ຜະລິດ, ເຄື່ອງມື, ພາຫະນະການຜະລິດ, ຜູ້ປະກອບການ ຫຼື ຜູ້ລົງທຶນ ແລະ ຕະຫຼາດ. ນອກນັ້ນ ກອງປະຊຸມຍັງໄດ້ມີການປຶກສາຫາລື ແລະ ແລກປ່ຽນຄໍາຄິດຄໍາເຫັນ ໃນການເຮັດວຽກໃນຕໍ່ໜ້າ ໃຫ້ໄດ້ຮັບປະສິດທິພາບ ແລະປະສິດທິຜົນໃຫ້ດີຂື້ນເປັນກ້າວໆ.